Disk- & partitiebeheer

Bij een nieuwe pc is de SSD vaak één grote, lege vlakte. Partitie-beheer is het aanleggen van wegen, percelen en stads­grenzen. Je bepaalt waar het besturingssysteem woont, waar je projecten belanden en hoe nood-uitgangen (back-ups) georganiseerd zijn.

GPT vs MBR: oude atlas, nieuwe atlas

Master Boot Record (MBR) stamt uit de tijd dat 2 TB immens leek. Het ondersteunt hooguit vier primaire partities en kan niet omgaan met schijven boven de 2 terabyte.

De moderne GUID Partition Table (GPT) breekt die limieten open en werkt naadloos samen met UEFI-firmware. Richt je dus een hedendaagse pc in? Begin bij voorkeur met GPT, tenzij je doelbewust een prehistorisch OS boot waar UEFI van gruwelt.

Dynamisch veranderen zonder aardbevingen

Tools als Windows Schijfbeheer of GParted laten je partities verkleinen en vergroten terwijl je data intact blijft. Toch blijft het een chirurgische ingreep:

• Maak een back-up voordat je schuift—als het mes uitschiet, bloedt je bestands­structuur leeg.

• Let op bestands­systeem­keuze (NTFS voor Windows-data, ext4 voor Linux, exFAT voor USB-schijven tussen beide).

  
  

Basic, Dynamic & RAID

De meeste desktops draaien op basic disks: partities zijn statisch en overzichtelijk. Dynamic disks – door Windows geïntroduceerd – maken het mogelijk volumes te spreiden of spiegelen over meerdere fysieke schijven.

Handig voor soft-RAID, maar wissel je ooit van besturingssysteem, dan kan alleen Windows de dynamische puzzelstukjes lezen. Hardware-RAID via een controller is platform­onafhankelijk, maar introduceert weer firmware-complexiteit. Ken dus je vertrekpunt én bestemming voordat je de routekaart tekent.

Slim indelen: praktijkvoorbeeld

Een content-creator verdeelt een 2 TB NVMe zo: 250 GB voor Windows + apps, 1 TB voor lopende projecten (snelle scratch-ruimte) en 750 GB als ‘archief’ dat dagelijks naar een NAS wordt gesynchroniseerd. Krijgt hij een tweede SSD, dan verhuist het project-volume daar naartoe, terwijl de OS-partitie ongewijzigd blijft. Zo kun je hardware upgraden zonder telkens de complete stad opnieuw te stichten.

Een korte opmerking

Goed partitie-beheer voelt misschien als administratief geneuzel, maar scheelt kopzorgen wanneer je systeem ooit verhuist, uitbreidt of crasht.

Met GPT als moderne atlas, een reddingsboot (back-up-image) aan de kade en verstandige grenzen tussen werk en archief houd je je digitale infrastructuur net zo ordelijk als je behuizing —hopelijk zonder losse schroefjes.